Zavičajni muzej u Prigrevici, jedinstveni seoski muzej već više od pet decenija svedoči životu i kulturi Krajišnika koji su na prostore Bačke stigli u migracijama nakon drugog svetskog rata.
Više stotina eksponata, predmeta iz Like i Banije za kućne potrebe i poslove, poljske radove, primerci oružja, delovi muške i ženske odeće, fotografije… čine svojevrsnu zbirku Zavičajnog muzeja u Prigrevici. Muzej je rezultat višedecenijskog entuzijazma, rada i odricanja seoskog bibliotekara Momčila Todorića. Danas o muzeju brine Momčilov sin Nikola koji ističe da među brojnim eksponatima, posebnu pažnju privlače predmeti zanatske delatnosti.
“U to vreme bila je izražena prerada lana i konoplje tako da imamo čitav niz predmeta koji su korišteni za preradu lana i konoplje. Tu je i pintarska blanja koja je zanimljiva jer je služila za obradu dna. Danas imamo mnogo alata ali nemamo majstora. Danas eksere kupujemo u prodavnicama a u to vreme oskudice ljudi su, ako i kuća izgori, ljudi su sačuvali eksere koji su ručno rađeni “ ispričao je Nikola Todorić i dodao “u to vreme posleratne oskudice ljudi su, više nego mi, bili primorani da se na razne načine snalaze, tako da je vojna municijska kutija iskorišćena kao glasačka kutija”
Jedinstveno svedočanstvo vremena predstavlja i ćirilična pisaća mašina.
“Ta pisaća mašina je proizvedena u Americi za potrebe Kraljevine Jugoslavije ali kako je Banija pitomija za život od Like, tako da, nakon ukidanja vojne krajine, mnogi Ličani, kao iz priče Nikole Tesle, odlaze u Ameriku tražeći bolji život u Americi” objašnjava Todorić.
Na vreme Habzburga i čuvanja Krajine od Turaka svedoče sačuvani topovi aberdari.
“Mesta koja nisu imala crkvu, imala su, kao današnje čeke, sa kojih su topovi aberdari označavali potencijalnu opasnost od Turaka iz pravca Bosne”, objašnjava Todorić.
Predmeti za pripremu jela u krajiškoj kuhinji koja, kako Todorić ističe, iako skromnija od bačke, bila je možda prilagođenija današnjici – malo sastojaka, laka priprema i ukusna.
“U muzeju imamo predmete za proizvodnju putera kao što je stap, tu su i predmeti u kojima se kiselilo mleko i proizvodio sir koji je morao da bude slan i pomalo dimljen da bi bio trajan” ispričao je Todorić.
Meću eksponatima su i fotografije Branka Ćopića, redovnog gosta ovog sela, narodne nošnje i kao poseban izraz ljubavi momaka prema devojkama –preslice.
Zavičajni muzej Prigrevica smešten u prostorijama seoskog doma kulture i predstavlja istorijsko, etnološko i sociološko obeležje materijalne i duhovne kulture krajišnika.
Izvor: RTV
